Ebook: Ukraina i Ukraińcy w polskiej myśli politycznej: od końca XIX wieku do wybuchu II wojny światowej / Україна i українцi в польськiй полiтичнiй думцi: вiд кiнця ХIХ сторiччя до початку Другої свiтової вiйни

Ze wstępu:
Konstrukcja monografii oparta została na kryterium chronologiczno-tematycznym.
Praca składa się z dwóch części podzielonych na jedenaście
rozdziałów, bibliografii i indeksu nazwisk. Pewnego uzasadnienia wymaga
przyjęta struktura pracy, jak też kryteria wyboru do analizy nurtów z szerokiego
wachlarza polskiej myśli politycznej. Podział na dwie części, z których
pierwsza obejmuje okres od końca XIX wieku do wybuchu I wojny światowej,
a druga – po I wojnie światowej do lat międzywojnia, z jednej strony podyktowany
był potrzebą przejrzystości wywodu, z drugiej – wynikał z konieczności zachowania pewnej konsekwencji w omawianiu wybranych nurtów polskiej
myśli politycznej. Stąd też pominięcie okresu I wojny światowej, kiedy to kwestia
ukraińska, rozpatrywana była przede wszystkim w aspekcie budowania
fundamentów polityki wschodniej odradzającego się niepodległego państwa
polskiego, a problemy relacji z mniejszościami narodowymi, w tym z ukraińską,
siłą rzeczy schodziły na dalszy plan, bądź też odkładane były na lata
późniejsze, kiedy odrodzona w nowych granicach Rzeczypospolita musiała
zmierzyć się ze swym wielonarodowym obliczem. Ponadto w latach I wojny
światowej większość ugrupowań politycznych przechodziła głębokie przeobrażenia,
a ich uwaga skupiona była w większym stopniu na budowaniu nowych
struktur i konstruowaniu podstaw programów politycznych w aspekcie
wydarzeń wojennych i perspektyw odzyskania niepodległości. Wyjątkiem
byli tu socjaliści, których myśl polityczna w oczywisty sposób sprzężona
z polityką wschodnią Józefa Piłsudskiego, w największym stopniu odnosiła
się do kwestii ukraińskiej. Pominięcie okresu I wojny światowej w strukturze
książki wynikało też z tego, że okres ten w polskiej historiografii został już
dość gruntownie przedstawiony17.
Przedmiotem przeprowadzonej analizy stało się sześć głównych nurtów
polskiej myśli politycznej: konserwatyści, liberałowie, endecy, socjaliści, chadecy,
piłsudczycy. Za wskazane uznałam poprzedzenie rozważań odnoszących
się bezpośrednio do głównych wątków książki charakterystyką ukraińskiego
ruchu narodowego przed wybuchem I wojny światowej oraz w latach
II Rzeczypospolitej. Każdy rozdział kończy krótkie podsumowanie, pozwalające
na pełniejsze i klarowne spojrzenie na myśl polityczną konkretnego
ugrupowania z uwzględnieniem rozleglejszej perspektywy historycznej.